نویسنده: مهندس حمیدرضا اشرف
گفته می شود سیستم طراحی مترو استکهلم طولانی ترین نمایشگاه هنری جهان است - طول آن 110 کیلومتر است. سفر با این مترو با یک داستان هیجان انگیز شروع می شود که از پیشگامان هنری دهه 1950 تا تجربه های هنری امروزه گسترش می یابد.
ایستگاه مترو، بخشی از جامعه است که مورد استفادهی عموم مردم قرار میگیرید، به همین دلیل سوئدیها در دهه ۱۹۵۰ تصمیم گرفتند هنر را از این طریق با تمام مردم به اشتراک بگذارند. هنرمندان آن دوره عقیده داشتند که هنر نباید تنها متعلق به موزههای معروف و گالریهای استکهلم باشد.
برای طراحی مترو استکهلم، ۱۵۰ هنرمند انتخاب شدند تا از طریق هنر منحصربه فرد خود، زندگی را به بیش از ۹۰ ایستگاه متروی استکهلم بیاورند. طراحی هر ایستگاه مترو با ایستگاه دیگر متفاوت است و پیام خاص خود را منتقل میکند. برخی از راهروهای این ایستگاهها با لایههایی از بتن پوشانده شدهاند تا ظاهری شبیه به غار داشته باشند. به عنوان مثال در ایستگاه تی-سنترالن، هنرمندان خالق اثر فوق برای ادای احترام به تمامی کارگرانی که در این پروژه فعالیت داشتند، تصویر نجار، معدنچیان، جوشکارها و حتی نقاش را بر روی سقف این ایستگاه کشیده اند.
سیستم طراحی مترو استکهلم واقعاً بی نظیر است. صد ایستگاه که هر کدام دارای هنر منحصر به فرد در سکوی خود ، دیوارها یا سالن انتظار می باشد . از سال 1957 هنرمندان نقش اساسی در ساخت ایستگاه های جدید ایفا کرده اند و با گذشت زمان ایستگاه های قدیمی مترو که بدون هیچ گونه هنر و طراحی خاصی ساخته شده اند با مجسمه ها ، نقاشی های دیواری و تاسیسات زیبا آراسته شده اند.
بنابراین گذراندن یک روز در مترو استکهلم اساساً مانند بازدید از طولانی ترین نمایشگاه هنری جهان است.
ترافیک انسانی در بخش آبی رنگ مجموعه که دارای 2 خط و 20 ایستگاه به طول 25.516 متر است در روز به 171.000 نفر و هر سال به 55 میلیون مسافر می رسد.
طول قطار بین 140-70 متر و طول سیستم 105.7 کیلومتر می باشد.
ساعت حرکت قطار ها از 5 بامداد الی 1 شامگاه می باشد
ایستگاه های مترو استکهلم حتی در روز های تعطیل نیز آماده خدمات رسانی به مردم هستند.
قطارها در طول روز هر 10 دقیقه، صبح زود و عصر هر 15 دقیقه و شب هر 30 دقیقه تردد دارند. در ساعات شلوغی با ورود واگنهای کمکی این فاصله به 6-5 دقیقه و در بخشهای مرکزی به 3-2 دقیقه میرسد.
طراحی مترو استکهلم همچنان رو به گسترش است. توسعه 5-3 ساله خط سبز با 1.4 میلیارد کرون و خط آبی همچنان ادامه دارد
بهترین ایستگاه های مترو در استکهلم:
ایستگاهی به نام (T-Centralen–Per Olof Ultvedt) در قلب شهر استکهلم، پایتخت کشور سوئد است. این ایستگاه سالها پیش ساخته شد و کهن ترین ایستگاه شهر محسوب میشود. همین ایستگاه بود که آغازی برای هنرنمایی هنرمندان در این ایستگاهها شد. برای زیباسازی این ایستگاه از عنصر برگ و گیاه و رنگ آبی استفاده کردند تا حس آرامش به مسافران القا شود.
ایستگاه (Högdalen metro station) شبیه به باغی سرسبز در زیرزمین تزیین شده است. این ایستگاه از سال ۱۹۷۷ همچون یک باغ نقاشی شد تا منعکسکنندهی فضای سبز اطراف شهر باشد. برای زیباسازی این ایستگاه از کاخ ماکالوس (Makalös) ایده گرفتند، این کاخ در قرن هفدهم از مشهورترین مکانهای دیدنی سوئد محسوب میشد. متاسفانه کاخ ماکالوس در سال ۱۸۲۵ بر اثر آتشسوزی از بین رفت.
ایستگاه (Kungsträdgården) با ورود به این ایستگاه مترو گویا وارد تونلی طویل شدید. هیچ نقاشی یا طرحی روی دیوارها وجود ندارد و همهچیز همچون غاری ، دکوراسیون داخلی خیره کننده ای دارد.
دیگر از ایستگاههای جالب در شهر استکهلم (Rådhuset) نام دارد. ایدهی زیباسازی این مکان نیز بسیار جالب است، طراح مترو اینجا را به گونه ای ساخت که با ورود به آن گویا به محوطه ی باستان شناسی قدم گذاشته اید. دیوارها همه به رنگ خاک هستند و با موجها و پستی بلندی هایشان چشمان هر کسی را به خود خیره میکنند.
در طراحی ایستگاه مترو Solna Centrum نقاشیهای دیوارهها قرمز شعلهور شده هستند و جهنم را یادآوری میکنند. البته جهنمی بسیار زیبا و آسمانی که دلانگیز است.
در ایستگاه Mbyrby Centrum یک سقف سفید یخزده با کاشیهای رنگی میبینیم که چشماندازی از قطب شمال است
قابل ذکر است، خرید یک عدد بلیط مترو استکهلم، ۳۱ کرون بوده و کسانی که بلیط را دارند می توانند ظرف ۷۵ دقیقه به دفعات از خدمات مترو استفاده کنند و از طراحی مترو استکهلم لذت ببرند. اگر مسافری بدون بلیط یا با بلیط تقلبی واردمترو شود، ۱۵۰۰ کرون جریمه می شود.